چه اشخاص و کسب و کارهایی از مالیات معاف می‌شوند؟

اطلاع از لیست مشاغل معاف از مالیات در ایران برای سال 1404 از اهمیت بسزایی برای فعالان اقتصادی، سرمایه‌گذاران و اشخاص حقیقی برخوردار است. آگاهی از این معافیت‌ها می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر تصمیمات سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی‌های کسب‌وکار و مدیریت مالی افراد داشته باشد.

آنچه در این مقاله میخوانید :

منظور از معافیت مالیاتی چیست؟

چه مشاغلی در لیست مشاغل معاف از مالیات قرار دارند؟

مشاغل مرتبط با کشاورزی روستایی و عشایر

صادرات کالا از کشور

مشاغل مرتبط با فعالیت‌های آموزشی و تربیتی

دفاتر زیارتی و گردشگری

موسسات نگهداری از معلولین ذهنی

نوسازی و تکمیل واحد‌های صنعتی و معدنی

شرکت‌های تعاونی

اماکن مذهبی و خیریه، فعالیت‌های فرهنگی و هنری

سایر مشاغل

چه مشاغلی در لیست مشاغل معاف از مالیات قرار دارند؟

مشاغل مرتبط با کشاورزی روستایی و عشایر

تمامی شرکت‌های تعاونی روستایی که مربوط به بخش کشاورزی هستند؛ طبق ماده 133 قانون، از پرداخت مالیات معاف اند. بخش کشاورزی مربوط به عشایر نیز در زمره این قانون قرار می‌گیرد. شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های مربوط به صیادان، کارگری و کشاورزی عشایر نیز از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.

صادرات کالا از کشور

دولت برای صادرات و کسب درآمد دلاری اهمیت ویژه ای قائل است. این موضوع باعث شده که صادرات کالا‌های غیر نفتی مشمول قانون معافیت 100 درصدی از مالیات باشند.

بر طبق ماده 141 قانون، این مقدار برای صادرات مواد خام متفاوت است. در صورتی که صادرات مواد خام باشد؛ تنها 20% معافیت از مالیات به آن تعلق می‌گیرد. این موضوع باعث می‌شود که تولیدکنندگان به صادرات کالا به خارج از کشور ترغیب شوند.

مشاغل مرتبط با فعالیت‌های آموزشی و تربیتی

با توجه به اهمیت زیادی که تربیت و آموزش در تمامی سنین دارد؛ دولت نیز فعالیت‌های این حوزه را از مالیات معاف کرده است. بر طبق ماده 134 قانون، تمامی مراکز آموزشی اعم از مدارس و دانشگاه‌های غیرانتفاعی، آموزشگاه‌های فنی و حرفه ای، مراکز آموزش عالی غیرانتفاعی در مناطقی که کمتر توسعه یافته اند، از پرداخت مالیات معاف هستند.

این موضوع تنها محدود به آموزش‌های درسی نمی شود. بلکه برای فعالیت‌های ورزشی نیز این قوانین صادق است. باشگاه‌های ورزشی دارای مجوز، در سرتاسر کشور نیز معاف از پرداخت مالیات می‌باشند.

دفاتر زیارتی و گردشگری

دفاتر زیارتی و گردشگری دارای مجوز نیز از پرداخت مالیات معاف هستند. دفاتری که اقدام به جذب گردشگران خارجی برای بازدید از مناطق مذهبی کشور می‌کنند نیز از پرداخت مالیات معاف می‌شوند.

در آمد حاصل از اعزام افراد از کشور به مناطق مذهبی همچون سوریه، عراق و عربستان نیز از پرداخت مالیات معاف است.

چه اشخاص و کسب و کارهایی از مالیات معاف می‌شوند؟

موسسات نگهداری از معلولین ذهنی

تمامی مراکز رسمی نگهداری از معلولان ذهنی از پرداخت مالیات معاف هستند. بر طبق ماده 134 قانون در صورتی که این مراکز پروانه فعالیت داشته باشند مشمول این قانون می‌شوند.

نوسازی و تکمیل واحد‌های صنعتی و معدنی

صاحبان مشاغل و کسب و کار‌ها در صورتی که قصد نوسازی و تجهیز واحد صنعتی و معدنی خود را داشته باشند؛ از پرداخت مالیات معاف هستند. بر طبق ماده 138 قانون مالیات، این واحد‌ها بایستی از وزارت خانه مربوطه مجوز مربوط به توسعه یا نوسازی دریافت کنند. در این شرایط قانون معافیت از مالیات با 50 درصد برای این واحدهای صنعتی و معدنی اعمال می‌شود. تحت شرایطی حتی این امکان وجود دارد که این معافیت از پرداخت مالیات حداکثر تا 3 سال بعد نیز تمدید گردد. مشورت گرفتن از مشاوره مالیاتی ارزش افزوده در چنین شرایطی توصیه می‌شود.

شرکت‌های تعاونی

 ماده 133 قانون مالیات‌های مستقیم، صد درصد درآمد صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی، شرکت‌های تعاونی روستایی، عشایری، کشاورزی، صیادان، کارگری، کارمندی، دانشجویان و دانش‌آموزان و اتحادیه‌های آنها را از پرداخت مالیات معاف نموده است.

این معافیت با هدف حمایت از توسعه بخش تعاون و تشویق فعالیت‌های جمعی در راستای اهداف اقتصادی و اجتماعی کشور در نظر گرفته شده است. دولت همچنین مکلف است معادل مالیات بر درآمد متعلق به آن قسمت از سود ابرازی سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران را که با تصویب مجمع عمومی برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های تعاونی روستایی اختصاص می‌یابد، پس از وصول به حساب درآمد عمومی کشور واریز و از محل اعتبار ردیف خاصی به سازمان مذکور بازپرداخت نماید.

نوسازی و تکمیل واحد‌های صنعتی و معدنی

اماکن مذهبی و خیریه، فعالیت‌های فرهنگی و هنری

ماده 139 قانون مالیات‌های مستقیم، معافیت‌های گسترده‌ای را برای اماکن مذهبی، مؤسسات خیریه و فعالیت‌های فرهنگی و هنری در نظر گرفته است.

بر اساس این ماده، کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی اماکن مذهبی و زیارتی (مانند مساجد، حسینیه‌ها و بقاع متبرکه با تشخیص سازمان اوقاف و امور خیریه) , نهادهای انقلاب اسلامی با تشخیص هیئت وزیران , مدارس علوم اسلامی با تشخیص شورای مدیریت حوزه علمیه قم , صندوق عمران موقوفات کشور , موقوفات عام اختصاص‌یافته به امور خیریه , مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه ثبت‌شده مشروط به صرف درآمد در امور خیریه و نظارت سازمان امور مالیاتی , کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی و حق عضویت مجامع حرفه‌ای، احزاب و انجمن‌ها و تشکل‌های غیردولتی دارای مجوز , موقوفات و کمک‌های اقلیت‌های دینی مذکور در قانون اساسی مشروط به تصویب رسمیت توسط وزارت کشور از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.

هم‌چنین، فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی و قرآنی دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه‌های ذی‌ربط، و فعالیت‌های فرهنگی و هنری دارای مجوز از وزارت مذکور نیز مشمول این معافیت هستند. هدف از این معافیت‌ها، حمایت از توسعه فرهنگ، هنر، دین و امور خیریه در جامعه است.

سایر مشاغل

طبق قوانین حاکم بر کشور، علاوه بر مشاغل نام برده شده؛ برخی از کارمندان نیز از پرداخت مالیات معاف هستند. در صورتی که در آمد کارمند به صورت ماهیانه 5 میلیون و 600 هزار تومان باشد؛ از پرداخت مالیات معاف می‌شود. این اعداد و ارقام مربوط به سال 1401 است و هر ساله تغییراتی در این مقادیر رخ می‌دهد.

قانون معاف از مالیات همچنین طبق ماده 142 برای کارگاه‌های صنایغ دستی نیز اعمال می‌شود. تمامی در آمد کارگاه‌هایی همچون فرش دستباف و اتحادیه‌های مربوط به این صنف نیز از پرداخت مالیات معاف هستند.

سخن پایانی

در این گزارش تلاش شد تا بر اساس آخرین اطلاعات موجود، لیست مشاغل معاف از مالیات بر درآمد در ایران برای سال 1404 ارائه شود. بر اساس بررسی‌ها، بخش‌های کشاورزی، تعاونی‌ها، مؤسسات آموزشی و ورزشی غیرانتفاعی، اماکن مذهبی و خیریه، فعالیت‌های فرهنگی و هنری دارای مجوز، صادرات کالا و خدمات غیرنفتی، صنایع دستی و برخی از انواع سودهای دریافتی، همچنان از جمله مهم‌ترین حوزه‌های مشمول معافیت مالیاتی در سال جاری به شمار می‌روند.

علاوه بر این، افزایش قابل توجه در سقف معافیت‌های عمومی برای حقوق و مشاغل خرد در قانون بودجه 1404، گامی مهم در جهت کاهش بار مالیاتی بر اقشار وسیعی از جامعه محسوب می‌شود.